Emisije stakleničkih gasova (GHG) kao što su ugljen-dioksid (CO2), metan (CH4) i azotni oksidi (N2O) predstavljaju jedan od glavnih uzroka globalnog zagrijavanja i klimatskih promjena. Zbog sve izraženijih negativnih posljedica po prirodne ekosisteme i društva širom svijeta, smanjenje emisija stakleničkih gasova postalo je prioritet na globalnom nivou. Ovaj članak će se baviti ključnim mjerama koje se preduzimaju za smanjenje emisija GHG, njihovim značajem i izazovima s kojima se suočavamo na tom putu.

Staklenički gasovi imaju sposobnost zadržavanja toplote u Zemljinoj atmosferi, stvarajući efekat staklene bašte, koji je neophodan za održavanje života na planeti. Međutim, ljudske aktivnosti, poput sagorijevanja fosilnih goriva, industrijske proizvodnje, poljoprivrede i krčenja šuma, dramatično su povećale koncentraciju ovih gasova u atmosferi. Ovo povećanje dovelo je do intenzivnijeg efekta staklene bašte, uzrokujući globalno zagrijavanje, podizanje nivoa mora i ekstremne vremenske uslove.

Smanjenje emisija GHG je ključno kako bi se spriječile najgore posljedice klimatskih promjena, kao što su:

• Česti i intenzivni toplotni talasi
• Poplave i suše
• Topljenje glečera i porast nivoa mora
• Gubitak bioraznolikosti i uništavanje staništa

Ključne mjere za smanjenje emisija GHG

1. Prelazak na obnovljive izvore energije

Jedan od najsnažnijih načina za smanjenje emisija GHG je prelazak sa fosilnih goriva (uglja, nafte i prirodnog gasa) na obnovljive izvore energije kao što su solarna, vjetroenergija, hidroenergija i energija biomase. Ovi izvori energije ne emituju štetne stakleničke gasove tokom proizvodnje električne energije, što ih čini dugoročnim rješenjem za smanjenje emisija.

2. Povećanje energetske efikasnosti

Energetska efikasnost podrazumijeva korišćenje manje energije za obavljanje istih aktivnosti, čime se smanjuje potreba za energijom, a samim tim i emisije GHG. Mjere kao što su poboljšanje izolacije zgrada, zamjena starih aparata energetski efikasnijim modelima i prelazak na LED rasvjetu doprinose značajnom smanjenju potrošnje energije.

3. Razvoj tehnologija za hvatanje i skladištenje ugljenika (CCS)

Tehnologije za hvatanje i skladištenje ugljenika omogućavaju da se CO2 iz industrijskih procesa hvata i skladišti u geološke formacije, sprečavajući njegov ulazak u atmosferu. Iako ove tehnologije još uvijek nisu široko rasprostranjene, one predstavljaju obećavajuće rješenje za smanjenje emisija iz sektora koji su teško dekarbonizovati, poput cementne i čelične industrije.

4. Očuvanje i obnova šuma

Šume igraju ključnu ulogu u smanjenju emisija stakleničkih gasova jer apsorbuju CO2 iz atmosfere tokom fotosinteze. Krčenje šuma ne samo da smanjuje ovaj kapacitet apsorpcije, već i oslobađa CO2 koji je bio pohranjen u drveću. Stoga je očuvanje postojećih šuma i pošumljavanje degradiranih područja jedan od ključnih koraka u borbi protiv klimatskih promjena.

5. Promjene u transportu

Transport je jedan od najvećih izvora emisija GHG, posebno zbog upotrebe vozila na fosilna goriva. Prelazak na električna vozila, poboljšanje javnog prevoza i povećanje upotrebe bicikala i hodanja mogu značajno smanjiti emisije u ovom sektoru. Takođe, razvoj alternativnih goriva, kao što su biogoriva i vodonik, može igrati važnu ulogu u dekarbonizaciji transporta.